Friday, February 16, 2007

wiki wiki

Wikipedia is de online encyclopedie waaraan iedereen een bijdrage kan leveren (Wiki betekent in het Hawaiiaans "snel"). Het is een veelgebruikte bron voor gratis informatie over allerlei onderwerpen. De filosofie van Wikipedia is alle voorhanden zijnde kennis voor iedereen toegankelijk te maken.
Een mooie gedachte. Toch zitten er haken en ogen aan dit idee: zgn. "wikivandalen" slaan regelmatig hun slag door naar eigen inzicht lemma's in de encyclopedie te veranderen.
Zo schijnt journalist Michael Zeeman geknoeid te hebben in de bijdrage over Joost Zwagerman en verfraaide hij tegelijkertijd het stuk over zichzelf.

Er vinden vele discussies plaats tussen de contributanten, waarbij zij elkaars wijzigingen in artikelen soms fel betwisten en terugdraaien. Na al te hete strijd wordt door de redactie van Wikipedia aangeraden een "wikibreak" nemen om af te koelen. Bij meetings in het land wordt de strijdbijl weer begraven, onder het genot van een kop thee.
Het schijnt gebruikelijk te zijn in de Wikigemeenschap, vooral bij nieuwkomers, dat de deelnemers zo fanatiek opgaan in het schrijven van bijdragen dat het vermogen tot relativeren verdwijnt.

Oscar van Dillen (48) is voorzitter van Wikimedia Nederland, dat bestaat uit Wikibooks (on
line studieboeken), wikicommons (afbeeldingen), Wikiquote (beroemde citaten), Wikicommons (afbeeldingen) en Wikionary (woordenboek) .
Als er in zijn ogen onbenullige bijdragen in Wikipedia geplaatst worden kan hij dat echter niet zomaar verwijderen. Het stuk komt dan 14 dagen op een lijst te staan en andere Wikipedianen kunnen er dan commentaar op leveren. Tenslotte weegt een moderator de commentaren tegen elkaar af en bepaalt of de bijdrage gehandhaafd blijft. Overigens is het dan nog de vraag of het artikel geplaatst mag blijven staan, ook de editor kan nog in grijpen.

Al met al zou de Wikipedia gebaat zijn met een sterke en onafhankelijke redactie om dit soort discussies te voorkomen. Zo heeft oprichter Larry Sanger zich al teruggetrokken. Juist omdat de kwaliteitscontrole de onstuimige groei in kwantiteit niet kan bijhouden zegt hij zijn handen van Wikipedia afgetrokken te hebben. De artikelen zijn volgens hem te gemakkelijk te manipuleren.
Aan de andere kracht is dit ook de kracht van de encyclopdie: waren er in het verleden allerlei drempels opgeworpen dan had de Wikipedia nooit bestaan.
Overigens wordt van de daders van "ernstige verminkingen" aan de bijdragen (door bv scholieren in schooltijd) wel het IP-nummer geblokkeerd. Al met al blijft het voor de redactie een flinke klus om alle kwaadwillige veranderingen op te sporen.

Het idee van Wikipedia blijft echter fier overeind: het is een een democratisch medium waarin iedereen door middel van een bijdrage een zekere erkenning kan krijgen, al blijft het anoniem.
Het is ook de bedoeling dat, doordat steeds meer mensen informatie toevoegen en feiten die niet meer kloppen corrigeren, de bijdragen steeds betrouwbaarder worden.
Bij een onderzoek door het wetenschappelijke tijdschrift "Nature" bleek de Wikipedia niet veel onbetrouwbaarder dan de Encyclopedia Brittanica.
Jammer alleen dat de naam van oprichter Larry Sanger op de hoofdpagina van de Wikipedia gespeld werd als Jerry Singer...